ประเภทของเอกสารยืนยันการครอบครองอสังหาริมทรัพย์

ประเภทของเอกสารยืนยันการครอบครองอสังหาริมทรัพย์

การซื้อขายหรือครอบครองอสังหาริมทรัพย์ในประเทศไทย จำเป็นต้องมีเอกสารสิทธิที่รับรองความเป็นเจ้าของอย่างถูกต้องตามกฎหมาย เอกสารเหล่านี้ไม่เพียงใช้ในการยืนยันกรรมสิทธิ์เท่านั้น แต่ยังมีผลในการใช้จำนอง ขอสินเชื่อ หรือทำธุรกรรมทางกฎหมายต่างๆ ด้วย

ในบทความนี้เราจะพาไปทำความรู้จักกับ ประเภทของเอกสารยืนยันการครอบครองอสังหาริมทรัพย์ ที่สำคัญในประเทศไทย และความแตกต่างของเอกสารแต่ละประเภท

ประเภทของเอกสารสิทธิในอสังหาริมทรัพย์

1. โฉนดที่ดิน (น.ส.4 หรือ น.ส.4 จ)

• เป็นเอกสารสิทธิที่มีสถานะสูงสุด แสดงความเป็นเจ้าของที่ดินโดยสมบูรณ์

• สามารถซื้อขาย โอน จำนอง หรือใช้เป็นหลักประกันทางกฎหมายได้

• ระบุพิกัดที่ดินอย่างชัดเจน (มีการรังวัดโดยกรมที่ดิน)

2. หนังสือรับรองการทำประโยชน์ (น.ส.3 และ น.ส.3 ก)

• เป็นเอกสารที่กรมที่ดินออกให้แก่ผู้ครอบครองที่ดินเพื่อทำประโยชน์

• น.ส.3 ก มีพิกัดรังวัดและระบุขอบเขตที่ดินชัดเจน สามารถโอนได้

• น.ส.3 ไม่มีพิกัดแน่นอน จึงอาจมีข้อขัดแย้งเรื่องแนวเขต และมีความเสี่ยงมากกว่าในการซื้อขาย

3. ใบแจ้งการครอบครองที่ดิน (ส.ค.1)

• เป็นเพียงเอกสารที่แสดงว่าบุคคลหนึ่งๆ ได้เข้าใช้ที่ดินก่อนปี พ.ศ. 2515

• ไม่สามารถใช้ซื้อขายหรือโอนกรรมสิทธิ์ได้โดยตรง

• ต้องดำเนินการขอออกเป็น น.ส.3 หรือโฉนดก่อน

4. เอกสารสิทธิโครงการจัดสรร / บ้านจัดสรร

• เช่น ทะเบียนบ้าน, หนังสือสัญญาซื้อขาย, ใบโอนกรรมสิทธิ์บ้าน

• สำหรับบ้านในโครงการจัดสรร มักจะได้รับโฉนดที่ดินควบคู่กับบ้านหลังสร้างเสร็จ

• เอกสารจากโครงการควรมีความชัดเจนและสามารถตรวจสอบกับกรมที่ดินได้

เอกสารอื่นที่ใช้ร่วมประกอบการยืนยันกรรมสิทธิ์

• ทะเบียนบ้าน: ใช้ประกอบเพื่อยืนยันการอยู่อาศัย

• บัตรประชาชน: สำหรับยืนยันตัวตนเจ้าของกรรมสิทธิ์

• สัญญาจะซื้อจะขาย: แสดงเจตนารมณ์ระหว่างผู้ซื้อและผู้ขาย

• หนังสือมอบอำนาจ (ถ้ามี): ใช้กรณีเจ้าของไม่สามารถดำเนินการด้วยตนเอง